สารก่อมะเร็ง (Carcinogens) คือ สารที่สามารถเป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็งได้หากมีการสัมผัสหรือปรับปรุงโดยไม่เหมาะสม หรือถูกใช้ในปริมาณที่มากเกินไป การสัมผัสสารก่อมะเร็งอาจเป็นผลมาจากการเสี่ยงต่อสารเหล่านี้ในสิ่งแวดล้อมหรือจากการบริโภคอาหารหรือสารปรุงรสที่มีสารก่อมะเร็งปรากฏอยู่
สารพิษ (Toxins) คือ สารที่สามารถทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายหรือสิ่งแวดล้อมได้ และอาจไม่จำเป็นต้องสัมผัสหรือบริโภคในปริมาณมากเพียงพอเพื่อที่จะก่อให้เกิดผลกระทบที่ร้ายแรง
การป้องกันไม่ให้สารก่อมะเร็งและสารพิษทำลายร่างกายหรือสิ่งแวดล้อมเราต้องระมัดระวังและรักษาสุขภาพของตัวเองโดยการรักษาพฤติกรรมที่ดีเช่น การรักษาสุขภาพด้วยการออกกำลังกายและการรับประทานอาหารที่มีคุณค่า การลดการสัมผัสสารพิษในสิ่งแวดล้อม การปรับปรุงคุณภาพอากาศภายในบ้าน และการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัยและมีคุณภาพดีในชีวิตประจำวันของเรา อีกทั้งยังควรปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์หรือสาธารณสุขเพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับการป้องกันไม่ให้สารเหล่านี้ก่อให้เกิดผลกระทบที่ร้ายแรงต่อสุขภาพของเรา
สาเหตุการเกิดของ สารก่อมะเร็ง
สารก่อมะเร็งมาจากหลายแหล่งต่างๆ และมีหลายสาเหตุที่สามารถเป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็งได้ ดังนี้
- สารเคมีพิษ: หลายสารเคมีที่พบในสิ่งแวดล้อมและผลิตภัณฑ์บางชนิดมีความพิษและเป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็ง เช่น สารเคมีในบางชนิดของยาสารเสพติด สารเคมีในยาฆ่าแมลง สารเคมีในบางวัสดุประกอบอุตสาหกรรมและอื่นๆ
- ความเจ็บป่วยและการติดเชื้อ: บางชนิดของการติดเชื้อและการเจ็บป่วยที่เป็นเรื้อรังสามารถเป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็ง เช่น การติดเชื้อเอชพีวี (HIV) ที่สามารถเสี่ยงให้เกิดมะเร็งในระยะยาว
- พันธุกรรม: พบว่าความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งสามารถถ่ายทอดผ่านพันธุกรรม หากมีคนในครอบครัวเคยเป็นมะเร็งมาก่อน อาจทำให้คนในครอบครัวมีความเสี่ยงสูงขึ้น
- การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์: การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งปอด มะเร็งช่องปาก และมะเร็งอวัยวะในทางเดินอาหาร
- การรังแค: ความเครียดและการที่ร่างกายอยู่ในสภาวะความเครียดอย่างยาวนานสามารถเสี่ยงให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับเซลล์และเป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็งในบางกรณี
- การรักษาด้วยรังสีและเคมี: การรักษามะเร็งด้วยรังสีและเคมี (chemotherapy) สามารถเป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็งรอบเครื่องราชาย และสามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งได้
- การออกกำลังกายและโภชนาการ: การออกกำลังกายและการรับประทานอาหารที่สุขภาพดีสามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นมะเร็ง
- การเข้าถึงการรักษาและการคัดกรอง: การคัดกรองเพื่อค้นพบมะเร็งในระยะเริ่มต้นและการเข้ารับการรักษาที่เหมาะสมในระยะเริ่มต้นสามารถช่วยให้การรักษามะเร็งมีโอกาสสำเร็จมากขึ้น
ความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งสามารถลดลงโดยการรักษาสุขภาพด้วยพฤติกรรมที่ดี การป้องกันความเสี่ยงในการสัมผัสสารพิษการคัดกรองระยะเริ่มต้น และการสอบสวนครอบครัวเพื่อตรวจสอบความเสี่ยงทางพันธุกรรมในครอบครัวของคุณ
ดูแลสุขภาพดีมากแต่เป็นมะเร็ง แบบไม่รู้ตัวได้ไง?
การเป็นมะเร็งบางครั้งอาจเกิดขึ้นโดยไม่มีอาการหรืออาการที่เจอก็อาจไม่สังเกตเป็นเวลานาน เรียกว่ามะเร็งที่ไม่รู้ตัว (asymptomatic cancer) หรือมะเร็ง silent ซึ่งคนส่วนใหญ่ที่เป็นมะเร็งแบบนี้จะรู้ตัวตอนที่ได้รับการตรวจหามะเร็งเป็นประจำหรือจากการตรวจกระดูกและการตรวจสุขภาพประจำปี สาเหตุของมะเร็งที่ไม่มีอาการหรือไม่สามารถรู้ตัวได้เนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงในเซลล์ร่างกายในระดับมิติโมเลกุลและเซลล์ เริ่มจากเมื่อเซลล์ที่ผิดปกตินั้นเกิดขึ้นและยังไม่สามารถตรวจเจอได้ จนกว่ามันจะก่อให้เกิดข้อผิดพลาดในการทำงานของระบบเซลล์ที่เจออยู่ ตรวจหามะเร็งเป็นประจำ ทั้งๆ ที่ไม่มีอาการหรืออาการเล็กน้อย มีประโยชน์ในการระบุโรคในระยะเริ่มต้นและเพื่อเริ่มรักษาทันทีเมื่อพบอาการ
แนวทางป้องกันความเสี่ยงจากโรคมะเร็งในขั้นต้น
การป้องกันความเสี่ยงจากโรคมะเร็งในขั้นต้นนั้นมีบางแนวทางที่สามารถทำได้เพื่อลดความเสี่ยง แม้ว่าไม่สามารถป้องกันได้ทั้งหมด แต่หากปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้ จะช่วยลดโอกาสในการเป็นโรคมะเร็ง
- สุขภาพดี: รักษาสุขภาพให้ดีโดยการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และลดการสูบบุหรี่หรือการดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ
- ป้องกันความเสี่ยงจากสารพิษ: ป้องกันการสัมผัสสารพิษที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็ง เช่น ใช้อุปกรณ์ป้องกันสารเคมีเมื่อจำเป็น
- ควบคุมความเครียด: พยายามลดความเครียดในชีวิตประจำวัน โดยใช้เทคนิคการสมานแพทย์ เช่น โยคะ การฝึกสติ หรือการหากิจกรรมที่ช่วยให้ความเครียดลดลง
- การปฏิบัติตามคำแนะนำการวัดระดับสารพิษ: หากคุณทำงานในสถานที่ที่อาจมีการสัมผัสสารพิษ ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำในการวัดระดับสารพิษและใช้อุปกรณ์ป้องกันสารพิษตามที่ระบุ
- รับวัคซีน: รับวัคซีนตามที่แพทย์แนะนำ เช่น วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกหรือมะเร็งตับ
- ป้องกันการสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์: หากคุณสูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์ เลิกใช้หรือลดระดับการใช้ให้น้อยลง
- การเลือกอาหาร: รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ มีผักผลไม้ และอาหารที่ต้านอนุมูลอิสระ เช่น อาหารที่มีความหลากหลาย และลดการรับประทานอาหารที่มีสารปรุงรสหรืออาหารอย่างอื่นที่อาจมีส่วนผสมที่เสี่ยงต่อมะเร็ง
การป้องกันความเสี่ยงจากโรคมะเร็งคือกระบวนการที่ต้องทำอย่างต่อเนื่อง และควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์และเภสัชกรในการดูแลสุขภาพตลอดเวลาสามารถดูเพิ่มเตรียมได้ที่ pass4sures.me
